فاء (برابر است با پس) در کلمهي «المتقون» براي گرفتن نتيجه، از جملهي پيشين ميباشد.
المتقون، جمع المتقي و افتعال، از وقايه به معناي خود نگهداري است و متقين يعني خودنگهداران.
ضمير «فيها» به دنيا بازميگردد. هم، ضمير جمع مذکر و مرجع آن متقون ميباشد و بنابر احتمالي، براي تاکيد و حصر خبر در مبتداست.
اهل: خاندان، مردم، باشنده، مقيم، ساکن، زن، سزاوار، شايسته، نجيب، اصيل، امت هر پيغمبر اهل موسي، اهل عيسي، فاميل و قوم خويش، ج: اهالي. فضائل، جمع فضيلت: پايهبلند در فضل، صفت نيکو، مزيت، برتري، رجحان و فزوني.
فضائل اصلي عبارتند از: شجاعت، عفت، عدالت و حکمت.
يعني متقين در دنيا، به صفات نيکو و پايههاي بلند فضل، از ديگر انسانها مزيت يافته، سزاوارند که فضائل اصلي، مانند: شجاعت، عفت، عدالت و حکمت را به خود اختصاص دهند، تا در اين راستا به نشر فضائل همت گماشته و مدينهي فاضلهي انساني را تشکيل دهند، زيرا اين گروه، با بهره گرفتن از خلقت و تقسيم معيشت و مواضع تعيين شده در دنيا، با امداد غيبي که شايستگي آن را دارند، مسير خود را از اهل دنيا جدا نموده، حرکات، سکنات و حالات آنان به گونهاي است که از تقرب به خدا و اعراض از زخارف دنيا، حکايت دارد و اين تقرب با امداد غيبي از يکسو و تلاش بيوقفه و خستگيناپذير، از سوي ديگر، بازنايستاده، براي رسيدن به مکارم اخلاق و محامد اوصاف که اهداف عاليهي انساني است، تا سر حد امکان، پيش رفتهاند و راه بسي طولاني را، يک شبه، طي نموده و ارزشهاي اصيل آدميت را کسب نمودهاند.
[ صفحه 75]
|