شکافندهي دانشها امام باقر عليهالسلام فرمود:
پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند:
هر کس دوست دارد به آن ريسمان محکمي که حق تعالي در قرآن فرموده متوسل شود به گونهاي که گسستني در آن نباشد، بايد علي بن ابيطالب عليهالسلام و امام حسن و امام حسين عليهماالسلام را دوست بدارد، به راستي که خداوند ايشان را در عرش عظمت و جلال خود دوست ميدارد.
بحارالأنوار: 43 / 270 ح 31. طبري قدس سره از حضرت جواد الأئمه عليهالسلام نقل کرده است که فرمود:
اميرالمؤمنين عليهالسلام به همراه فرزندش امام مجتبي عليهالسلام و سلمان وارد مسجد شدند و نشستند، مردم در اطراف آن حضرت جمع شدند. ناگاه مردي با شکل و شمايل نيکو و ظاهري آراسته وارد شد و بر آن حضرت سلام کرد و نشست.
سپس عرض کرد: اي اميرمؤمنان؛ از شما سه پرسش ميکنم، اگر آنها را جواب گفتي ميدانم که مردم گناه نابخشودني و بزرگي را مرتکب شدند و خود را در دنيا و آخرت به هلاکت افکندهاند، که ديگري را برگزيدهاند، و اگر جواب نگفتي و پاسخ مناسب به سؤالات من ندادي ميدانم که تو و آنها يکسان هستي.
اميرالمؤمنين عليهالسلام فرمود: از آنچه دلت ميخواهد سؤال کن.
عرض کرد:
[ صفحه 62]
أخبرني عن الرجل اذا نام أين تذهب روحه؟ و عن الرجل کيف يذکر و ينسي؟ و عن الرجل کيف يشبه ولده الأعمام و الأخوال؟
به من خبر بده که آدمي هنگام خواب روح او کجا ميرود؟ و چگونه انسان مطلبي را به خاطر ميآورد و چگونه فراموش مينمايد، و چگونه ميشود که فرزند گاهي شبيه عموها و دائيهاي خود ميشود؟
وقتي آن شخص سؤالاتش تمام شد، اميرالمؤمنين عليهالسلام به فرزندش امام حسن عليهالسلام رو کرد و فرمود:
اي ابومحمد؛ تو پاسخ سؤالات اين شخص را بگو.
امام حسن عليهالسلام فرمود: اما سؤال اول که گفتي: وقتي شخص ميخوابد روح او کجا ميرود؟ پاسخش اين است که: روح او به باد، و باد به هوا آويخته ميگردد تا وقتي که آن شخص خود را براي بيدار شدن حرکت دهد، پس اگر خداوند تبارک و تعالي به برگشتن روح براي صاحب آن اجازه دهد، آن روح باد را و باد هوا را به سوي خود ميکشد، در نتيجه روح برميگردد و در بدن صاحبش جاي ميگيرد، و اگر خداوند تبارک و تعالي به برگشت او اجازه ندهد قضيه برعکس ميشود يعني هوا باد را و باد آن روح را به سوي خود ميکشد و تا هنگام خارج شدن از قبر به بدن صاحبش بر نميگردد.
و اما سؤال دوم نسبت به يادآوري و فراموشي، جوابش اين است:
دل آدمي در ميان ظرفي است و بر روي آن روپوشي قرار گرفته است، اگر وقتي ميخواهد مطلبي را به ياد آورد صلوات کاملي بر محمد و آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم بفرستد، پرده از روي آن ظرف کنار ميرود، قلب گشوده و به تعبيري روشن ميشود و آن شخص آنچه را فراموش کرده به ياد ميآورد، و اگر صلوات بر محمد و آل محمد عليهمالسلام نفرستد يا صلوات را ناقص يعني بدون ذکر «آل
[ صفحه 63]
محمد عليهمالسلام» بگويد روپوش از روي آن کنار نميرود، در نتيجه قلب همان گونه تاريک ميماند و فراموشي او برطرف نميشود.
و اما سؤال سوم که از شباهت فرزند به عموها و دائيها پرسيدي پاسخش اين است که:
وقتي شخصي با همسرش همبستر ميشود اگر قلب او آرام و رگهايش داراي آرامش و بدن دچار لرزه و اضطراب نباشد آن نطفه داخل رحم قرار ميگيرد و فرزند شبيه پدر و مادرش به دنيا ميآيد، ولي اگر برخلاف آن، شخص از آرامش قلب و رگها برخوردار نباشد و بدنش به خاطر ترس و وحشت و يا عارضه ديگر دچار لرزه و اضطراب باشد نطفه لرزش پيدا ميکند و بر بعضي از رگها قرار ميگيرد؛ اگر بر رگي از رگهاي عموها قرار گرفت فرزند شبيه عموهايش ميشود و اگر بر رگي از رگهاي دائيها قرار گرفت فرزند شبيه دائيهايش ميشود.
شخص سؤال کننده بعد از از آنکه پاسخ سؤالات خود را شنيد عرض کرد:
شهادت ميدهم که خدائي جز خداوند يکتا نيست و همواره به آن گواهي ميدهم، و شهادت ميدهم که محمد صلي الله عليه و آله و سلم فرستاده او است و پيوسته به آن گواهي ميدهم. بعد اشاره به اميرالمؤمنين عليهالسلام نمود و عرض کرد: و شهادت ميدهم که رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم بعد از خودش به تو وصيت کرده و تو جانشين او هستي و براهين او يعني دلائل روشن او را آشکار ميکني. سپس اشاره به امام حسن عليهالسلام نمود و عرض کرد: و شهادت ميدهم که تو بعد از پدرت وصي و جانشين او هستي، و همان حجتها و دلائل روشن او را برپا ميداري، و سپس عرض کرد:
و شهادت ميدهم که حسين بن علي فرزند رشيدت بعد از برادرش
[ صفحه 64]
حجت الهي است و براي مردم دليل و برهان ارائه ميدهد،
و شهادت ميدهم که علي بن الحسين برپا دارنده امر حسين است.
يعني بعد از او پرچم هدايت را به دوش دارد.
و شهادت ميدهم که محمد بن علي بر پا دارندهي امر علي بن الحسين است و ادامه دهندهي راه او است.
و شهادت ميدهم که جعفر بن محمد برپا دارندهي امر محمد بن علي و فرمانرواي بعد از او است.
و شهادت ميدهم که موسي بن جعفر برپا دارندهي امر جعفر بن محمد و اختياردار امور بعد از او است.
و شهادت ميدهم که علي بن موسي برپا دارندهي امر موسي بن جعفر و رهبر مردمان بعد از او است.
و شهادت ميدهم که محمد بن علي برپا دارندهي امر علي بن موسي و پيشواي جن و انس بعد از او است.
و شهادت ميدهم که علي بن محمد برپا دارندهي امر محمد بن علي و زمامدار امور بعد از او است.
و شهادت ميدهم که حسن بن علي برپا دارندهي امر علي بن محمد و هدايتگر شيعيان بعد از او است.
و أشهد أن رجلا من ولد الحسن بن علي لا يسمي و لا يکني حتي يظهر أمره، فيملاها قسطا و عدلا کما ملئت جورا.
و شهادت ميدهم که آخرين امام، مردي از فرزندان حسين بن علي است، نام اصلي او و کنيهاش را نبايد گفت تا آنکه ظهور کند و جهان را پر از عدل و داد نمايد همان طور که از ظلم و ستم پر شده باشد.
و بعد از آن عرض کرد: درود و رحمت و برکات الهي بر تو باد اي اميرمؤمنان؛ و از جا برخاست و رفت.
اميرالمؤمنين عليهالسلام به امام مجتبي عليهالسلام فرمود: اي ابومحمد؛ به دنبال اين
[ صفحه 65]
شخص برو و ببين کجا ميرود؟
امام حسن عليهالسلام به دنبال او از مسجد خارج شد، وقتي برگشت به اميرالمؤمنين عليهالسلام عرض کرد: همين که پاي خود را از مسجد بيرون گذاشت نفهميدم چه شد و به کجا رفت.
آن حضرت فرمود: اي ابومحمد؛ آيا او را شناختي؟
عرض کرد: خدا و رسولش و اميرمؤمنان داناترند.
اميرالمؤمنين علي عليهالسلام فرمود: او خضر عليهالسلام بود. [1] .
|