دو نماز دو رکعتي است (مجموعا چهار رکعت) که در هر کدام حمد و سورهاي خوانده ميشود و در هر رکعت پس از سوره (قبل از رکوع) پانزده مرتبه تسبيحات اربعه [1] خوانده ميشود.
در رکوع نيز همراه ذکر رکوع همين تسبيحات، ده مرتبه و پس از رکوع (قبل از سجود و در حالت ايستاده)، ده مرتبه و در سجده همراه ذکر سجده، ده مرتبه و پس از سجده اول (بين دو سجده)، ده مرتبه و در سجده دوم همراه ذکر سجده، ده مرتبه و پس از سجده دوم، ده مرتبه خوانده ميشود که مجموعا در هر رکعت، هفتاد و پنج مرتبه و در تمام چهار رکعت، سيصد مرتبه ميشود».
مرحوم شيخ طوسي قدس سره روايت ميکند که مفضل بن عمر (از شيعيان و راويان جليل القدر) گفت: ديدم امام صادق عليهالسلام نماز جعفر خواند و پس از آن دستها را بلند کرد و به اندازهي يک نفس «يا رب يا رب» گفت؛ سپس به اندازهي يک نفس «يا رباه يا رباه»، بعد به اندازهي يک نفس «رب رب»، سپس به اندازهي يک نفس «يا الله يا الله»، بعد به اندازهي
[ صفحه 195]
يک نفس «يا حي يا حي»، سپس به اندازه يک نفس «يا رحيم يا رحيم»، بعد به اندازهي يک نفس «يا رحمن يا رحمن»، سپس هفت مرتبه «يا أرحم الراحمين» گفت و پس از آن، اين دعا را خواند:
اللهم اني أفتتح القول بحمدک و أنطق بالثناء عليک و أمجدک و لا غاية لمدحک و أثني عليک و من يبلغ غاية ثنائک و أمجدک [أمد مجدک] وأني لخليقتک کنه معرفة مجدک و أي زمن لم تکن ممدوحا بفضلک موصوفا بمجدک عوادا علي المذنبين بحلمک تخلف سکان أرضک عن طاعتک فکنت عليهم عطوفا بجودک جوادا بفضلک عوادا بکرمک يا لا اله الا أنت المنان ذو الجلال و الاکرام.
خدايا! همانا من به ستايش تو سخن آغاز ميکنم و زبان به ثناي تو ميگشايم و تو را به بزرگواري ميستايم؛ در حالي که نهايتي براي ستايش تو نيست و تو را ثنا ميگويم و کيست که به نهايت ثناي تو برسد و تو را به بزرگواري ميستايم، و براي آفريدهي تو کجا توان رسيدن به کنه شناخت بزرگواريات خواهد بود، و چه زماني بود که مدح شده به فضل و موصوف به بزرگواري و روي آورنده به گناهکاران، با بردباريات نبودهاي؟ ساکنان زمينت از فرمانبرداريات سر ميپيچند؛ ولي به سبب بخششگريات بر آنها بسيار مهرباني و به خاطر فضلت بر آنها بخششگري و به کرمت، بر آنها بسيار روي آورندهاي. اي که معبودي نيست جز تو که بسيار صاحب منت و شکوه و بخششي؛
سپس فرمود: «اي مفضل! هرگاه حاجت مهمي به درگاه الهي داشتي، اين نماز را بگزار و اين دعا را بخوان و حاجت خود را بخواه که برآورده ميشود؛ ان شاء الله تعالي» [2] .
چند تذکر
- اين نماز را در هر وقتي از شبانه روز و در سفر و وطن ميتوان خواند و بهترين
[ صفحه 196]
اوقات آن پيش از ظهر جمعه است. همچنين در شب نيمه شعبان نيز تأکيد شده است.
- در اين نماز، هر سورهاي را ميتوان خواند؛ ولي بهتر است در رکعت اول پس از سوره «حمد» سوره «زلزال (زلزله)» و در رکعت دوم سورهي «عاديات» و در رکعت سوم سورهي «نصر» و در رکعت چهارم سورهي «توحيد» خوانده شود [3] .
- هنگامي که انسان براي انجام کاري عجله دارد ميتواند چهار رکعت نماز بدون تسبيحات اربعه (مانند نماز صبح) بخواند و پس از آن در حين انجام کارش سيصد مرتبه تسبيحات اربعه بگويد. همچنين اگر کار ضروري دارد ميتواند دو رکعت نماز را به طور کامل بخواند و پس از انجام کارش، دو رکعت ديگر را به جا آورد.
- نماز جعفر طيار را ميتوان به جاي چهار رکعت از نمازهاي نافله شبانه روز قرار داد.
- پيش از رکوع رکعت دوم و چهارم نماز جعفر، قنوت مستحب است.
- مستحب است در سجده آخر نماز پس از تسبيحات گفته شود:
يا من تعطف بالمجد و تکرم به يا من لا ينبغي التسبيح الا له يا من أحصي کل شيء علمه يا ذا النعمة و الطول يا ذا المن و الفضل يا ذا القدرة و الکرم أسألک بمعاقد العز من عرشک و بمنتهي الرحمة من کتابک و باسمک الأعظم الأعلي و بکلماتک التامات أن تصلي علي محمد و آل محمد و... (ذکر حاجت) [4] .
اي آن که رداي بزرگواري در برگرفت و به آن عزت يافت! اي آن که ستايش جز او را نشايد! اي آن که دانشش همه چيز را فراگرفته است. اي صاحب نعمت و بخشايش! اي صاحب احسان و فضل! اي صاحب توانايي و بخشش! از تو ميخواهم به جايگاههاي عزت عرشت و نهايت رحمت کتابت و به اسم اعظم و بلند مرتبهات و به کلمههاي کاملت که بر محمد و خاندان محمد درود فرستي و....
[ صفحه 199]
|