صفه: ايوان، غرفه، سکو و شاهنشين خانه و محل خروجي آن را گويند.
در اطراف روضهي منوره چهار صفهي بزرگ وجود دارد که دهانهي هر يک حدود هفت متر بوده، از طريق آنها به خارج از حرم رفت و آمد ميشود.
الف) صفهي جنوبي، در ضلع پيش روي حضرت واقع شده و در طلاي پيش روي مبارک به رواق دارالحفاظ در اين صفه جاي دارد. در طرفين اين صفه دو ممر کوچک نيز بين حرم مطهر و رواق ياد شده ديده ميشود.
ب) صفهي شرقي، اين صفه در پايين پاي مبارک واقع شده و از اين طريق، رواق گنبد
[ صفحه 34]
حاتم خاني به حرم مطهر مرتبط ميشود. در اين صفه نيز دري طلا با کيفيت بسيار عالي به نام در پايين پا قرار دارد.
ج) صفهي شمالي حرم، اين صفه در ضلع پشت سر مبارک واقع شده، راهي ارتباطي ميان حرم و دو رواق دارالفيض و توحيد خانه است. چون در اين صفه شاه تهماسب صفوي دفن شده، به صفهي شاه تهماسبي معروف ميباشد.
د) صفهي غربي حرم يا صفهي بالا سر حضرت که حرم را به مسجد بالا سر متصل ميکند. در گذشته بين ضريح مطهر و ضلع غربي روضهي منوره (صفهي بالا سر) ابتدا باريک راهي به عرض 85 سانتيمتر وجود داشت که طواف و زيارت را مشکل مينمود. به اين سبب آستان قدس رضوي در سالهاي 1342 تا 1343 ه. ش با هدف رفع اين مشکل در طرحي عظيم و ماهرانه اقدام به برداشتن قسمتي از ديوار ضلع غربي حرم و توسعهي اين تنگنا نمود و در نتيجه قسمت بالا سر مبارک حدود 3 متر وسعت يافت.
|