مسجد بالاسر، مسجدي کوچک در غرب بقعه‏ي منور و بالاسر مبارک، بين حرم و رواق دارالسياده و داراي هشت متر طول، چهار و نيم متر عرض و ده متر ارتفاع است. مسجد بالاسر داراي سه صفه‏ي شرقي، غربي و شمالي است؛ صفه‏ي شرقي متصل به حرم بوده، زائران پس از طواف و زيارت از طريق آن به مسجد بالاسر وارد مي‏شوند و به [ صفحه 53] اعتقاد «الصلوة عند رأس الامام» دو رکعت نماز زيارت را در آن به جا مي‏آورند. به نقلي، در گذشته بين حرم و صفه‏ي شرقي مسجد، ديواري وجود داشته است. در سال 1227 ه. ق که محمد ولي ميرزا استاندار خراسان بوده است اين ديوار برداشته شد و مسجد بالاسر به حرم متصل گرديد. [1] صفه‏ي غربي مسجد به طول 3 / 3 و عرض 5 / 1 متر بين مسجد و رواق دارالسياده قرار دارد. پيش از اين، پنجره‏ي نقره در اين صفه جاي داشت، و بيماران و حاجتمندان در رواق دارالسياده به اين پنجره دخيل مي‏بستند. در تابستان سال 1375 شمسي که مسجد بالاسر توسعه يافت، پنجره‏ي نقره از آن‏جا به ضلع شمالي دارالسياده (واقع در رواق دارالشرف) انتقال يافت. صفه‏ي شمالي مسجد، به رواق دارالشکر مرتبط است و اکنون با نرده‏اي از رواق مزبور که محل عبادت بانوان است جدا شده. در ضلع جنوبي مسجد بالاسر، محرابي از کاشي معرق با سبکي بسيار جالب ديده مي‏شود. در سمتي از محراب، تاريخ ساخت آن (1363 ه) و در طرف ديگر، نام کاشي‏ساز و نقاش محراب (محمدخان رضوان) از همان کاشي، گره‏سازي شده است. کف مسجد با سنگ مرمر پوشيده شده و تمام ديوارهاي آن با کاشي معرق الوان تزيين يافته است. ابتداي آن، ازاره‏ي سنگي به عرض هجده سانتي‏متر از کف مسجد و بالاي آن با کاشيهاي الوان شش و هشت ضلعي منقوش تا ارتفاع 92 سانتي‏متر، ديوار مسجد را پوشانده است. اين کاشيها بيشتر حاوي آيات و احاديثي است. در بالاي اين ازاره‏ي کاشي، حاشيه‏اي به عرض پانزده سانتي‏متر از کاشي خوش‏رنگ که بعضي از سوره‏هاي قرآن را با رنگ قهوه‏اي دربردارد، و در نهايت کتيبه‏ي کاشي سنجري چيني مانند به عرض 50 سانتي‏متر، حاوي آياتي از قرآن به خط ثلث برجسته و به رنگ آبي است. و در بالاي آن کتيبه‏ي سنگ مرمر با ابيات فارسي به خط نستعليق و با رنگ سياه، حد فاصل بين ازاره مسجد و معرق‏کاري ديوارها را تشکيل مي‏دهد. مطلع ابيات ضلع شرقي و جنوبي مسجد، چنين آمده است: تبارک الله از اين روضه‏ي همايون‏فر که برتر از دو جهان است نزد اهل هنر [ صفحه 54] و در مقطع آن مي‏خوانيم: نوشت کلک دبير از براي تاريخش‏ که نصب شد گويي در حريم کعبه حجر در بالاي طاق متصل بر حرم مطهر، دو بيت زير از دعبل خزاعي شاعر اهل بيت در مورد دفن حضرت بر کاشي معرق نقش بسته است: قبران في طوس خير الناس کلهم‏ و قبر شرهم هذا من العبر ما ينفع الرجس من قرب الزکي و لا علي الزکي بقرب الرجس من ضرر (دو قبر در توس کنار يکديگرند، يکي قبر بهترين انسانها و ديگري گور بدترين آنها، و اين از عبرتهاي روزگار است. نه همجواري پليد با پاک به او سودي دهد و نه نزديک بودن انسان پاک با پليد به او زياني رساند.) در معرق‏کاري مسجد بالاسر آياتي از قرآن و عباراتي مانند «يا مجيب دعوة المضطرين» به چشم مي‏خورد.