يکي از ادارات و تشکيلات در اماکن مقدسه رضويه اداره‏ي نگهباني است، اين سازمان مأمور محافظت از اموال منقول آستان قدس در حوزه حرم، رواق‏ها و صحن‏ها و ساير [ صفحه 316] بيوتات مي‏باشد و وظايف خطيري به عهده دارد،آستان قدس رضوي به خاطر موقعيت و امتيازي که دارد ورود و خروج از آن براي عموم آزاد و بلامانع است. افراد و اشخاص از زن و مرد و پير و جوان بدون هيچ گونه مانعي به آن جا وارد مي‏گردند و در رواق‏ها گردش مي‏کنند و کسي هم متعرض آن‏ها نمي‏گردد، زيرا همگان قصد زيارت دارند و نظر ديگري ندارند، اما در اين مکان افرادي هم هستند که با نيت‏هاي شوم و پليد وارد روضه‏ي مطهره مي‏شوند و مقاصدي غير از زيارت دارند، براي اين گونه افراد مأموريني گمارده شده‏اند تا از اموال آستانه‏ي مقدسه محافظت کنند. وظيفه‏ي نگهبانان عبارتند از مراقبت از اشياء منقول و غير منقول، جلوگيري از ورود افراد کلاش و ولگرد، مزاحم و سارق، جلوگيري از فساد اخلاق، و جلوگيري از ورود زنان بي حجاب و يا بدحجاب، قرق کردن حرم مطهر هنگام شسشوي روضه‏ي منوره و ديگر مواقع ضروري، همکاري در هنگام غبارروئي حرم مطهر و راهنمائي زائران به محل‏هاي مورد نياز. جمع‏آوري اطفال گم شده در حوزه‏ي اماکن متبرکه و تحويل آن‏ها به شيرخوارگاه و جمعيت هلال احمر، نگهبان‏ها در دو نوبت کار مي‏کنند و در هر نوبت تعدادي به انجام امور محوله اشتغال دارند، آن‏ها زير نظر دو نفر متصدي که تحت سرپرستي بخش اداره مي‏شوند کار مي‏کنند، بخش زنان هم توسط مأموران زن که به ضابطه معروف هستند مراقبت مي‏گردد. متصدي کشيک وظيفه دارد گزارش‏هاي روزانه را جمع‏آوري کند و در دفتر ثبت وقايع وارد نمايد يکي از وظايف او کنترل حضور و غياب کارکنان است، وظيفه‏ي ديگر تهيه‏ي لوحه‏ي پستي و گذاشتن مأمور آن با نظر سرپرست بخش، بازديد و کنترل مأموران در محل‏هاي کار و هر کاري که در حوزه‏ي مأمورت آن اداره پيش آيد تحت نظر او مي‏باشد. ضمنا يکي از وظايف اين اداره اين است که سارقان و جيب‏بران را در اماکن متبرکه دستگير مي‏کند و با تشکيل پرونده تحويل آگاهي شعبه‏ي حرم مطهر مي‏دهد، و نيز وظيفه دارد متکديان و دست‏فروشان را که در حوزه‏ي حرم فعاليت دارند جمع‏آوري کند و [ صفحه 317] آن‏ها را از ادامه‏ي کار باز دارد، و اگر کسي بخواهد از نقاط ممنوعه‏ي بيوتات متبرکه بازديد کند بايد از نگهباني اجازه بگيرد. نگهباني از مزار خواجه ربيع و پير پالان دور هم به عهده‏ي اداره‏ي نگهباني آستان قدس مي‏باشد و تعدادي مأمور در آن دو بقعه انجام وظيفه مي‏کنند و رفت و آمد زائران را زير نظر دارند.