از مهمترين حوادث سياسي که در خراسان پديد آمد قيام رافع بن ليث بن نصر بن سيار بود، جد او نصر بن سيار آخرين حاکم امويان در خراسان بود که توسط ابومسلم از خراسان اخراج شد و در ساوه در گذشت او طرفدار بني‏اميه بود و بر ضد عباسيان قيام کرد، رافع بن ليث نخست سمرقند را گرفت و بر آن ناحيه مسلط گشت. قيام او در خراسان خواب و آسايش را از عباسيان گرفت و خبر شورش او بسيار سريع همه جا در بر گرفت گروهي از ناراضيان و افراد هرج و مرج طلب طبق معمول پيرامون او را گرفتند، و روز بروز بر قدرت و شوکت او افزوده مي‏گشت، و در سراسر خراسان اضطراب ايجاد گرديد. خبر سقوط سمرقند در شهر رقه در کنار رود فرات به هارون رسيد او هر چند گاه به اين شهر ييلاقي و خوش آب و هوا مسافرت مي‏کرد و در آنجا به عيش و عشرت مشغول [ صفحه 28] مي‏شد. او از هواي لطيف و محيط نظيف آنجا بهره مي‏برد و از خوانندگان و نوازندگان در مجالس بزم خود استفاده مي‏کرد. هنگامي که خبر سقوط سمرقند را به هارون رسانيدند، از شنيدن اين خبر بسيار وحشت کرد و دست از خوشگذراني کشيد و فورا دستور حرکت به طرف بغداد را صادر کرد و خود با خدم و حشم به سوي بغداد آمده تا چاره‏اي براي رفع اين فتنه بزرگ بيانديشد و غائله را برطرف سازد. خراسان براي بني‏عباس دژ بزرگي بود و آنها به آن منطقه بسيار اهميت مي‏دادند و از اين رو هارون تصميم گرفت شخصا به طرف خراسان حرکت کند و از نزديک اوضاع و احوال را بررسي نمايد، زيرا بيم داشت کارگذاران او حوادث و وقايع را صحيح به او گزارش نکنند و يک شورش همگاني پيش آيد و حکومت او را ساقط کند.