همان گونه که قبلا تذکر دادم اين مدرسه مبارکه مجموعهاي است از مدرسهي ميرزاجعفر و مدرسه خيراتخان که از مدارس قديم مشهد ميباشند و تعدادي اطاق که بعد از انقلاب در اراضي فلکه بزرگ ساخته شد، اولياء مدرسه به خاطر وقف نامههاي مدرسه
[ صفحه 400]
ميرزاجعفر و خيراتخان براي اين حوزه بزرگ برنامههائي در نظر گرفتهاند.
برنامههاي اين مدرسه تلفيقي از دروس حوزه و دانشگاه است و روش تدريس هم به دو گونه انجام ميگردد، در دروس حوزهي سنتي شاگردان و طلاب روي زمين مينشينند و درس استاد را فرا ميگيرند. ولي در بخش درسهاي جديد محصلان روي نيمکتها قرار ميگيرند و معلم هم پشت يک ميز قرار ميگيرد و براي شاگردان درس ميدهد.
طلاب در مدرس مدرسه ميرزاجعفر حضور پيدا ميکنند و مدرسان علوم حوزه هم در آن جا درس ميدهند، ولي شاگردان درسهاي جديد در اطاقهائي که جديدا ساخته شده درسهاي خود را فرا ميگيرند مدرسه مبارکه رضويه از سال 1363 همزمان با ميلاد فرخنده امام هشتم عليهالسلام رسما برنامههاي خود را آغاز نمود. و ما اکنون در مورد اين مؤسسه نکاتي را متذکر ميشويم.
1 - هدف از تاسيس اين حوزه بزرگ علمي و مذهبي تربيت علماء و محقق در فرهنگ و معارف اسلامي ميباشد که به زيور تقوي و فضيلت آراسته باشند و روشهاي سنتي و جديد را فرا گيرند و براي رسيدن به اين منظور نظام آموزشي آن تلفيقي از حوزههاي علميهي قديمي و دانشگاه و فرهنگ جديد ميباشد.
2 - اين حوزه بزرگ يک هيئت امناء دارد که برنامههاي مدرسه را زير نظر ميگيرد و به اموران رسيدگي ميکند، هيئت امنا يازده نفر ميباشند. يکي از آنها توليت آستان قدس رضوي است رئيس حوزه علميه امام رضا، پنج نفر از مدرسين معروف و با سابقه و چهار نفر از صاحبان نظر و اساتيد دانشگاه.
3 - در اين حوزه مبارکه علوم متداول در مدارس قديمي تدريس ميگردد، و نيز روانشناسي جامعهشناسي، شناخت اديان، هيئت، نجوم، کلام، تاريخ اسلام همچنين زبانهاي خارجي به شاگردان و محصلان تعليم داده ميشود، و اين مدرسه قصد دارد در آينده مبلغ به خارج بفرستد از اين رو يک زبان زنده دنيا را بايد شاگردان فرا گيرند.
4 - حوزه علميه امام رضا عليهالسلام کوشش ميکند از استادان زبده در اين
[ صفحه 401]
مؤسسه استفاده کند و مربيان کارآزموده و دلسوز براي تربيت شاگردان برگزيند و يک کادر علمي و آموزشي که بتواند پاسخگوي همه مسائل باشد، انتخاب نمايد و در رسيدن به اين هدف از هيچ گونه کوششي دريغ ندارد.
5 - طلاب و محصلين در اين مدرسه از هر گونه وسائل رفاهي، از خوراک، مسکن و بهداشت برخوردار ميباشند، براي آنها وسائل لباسشوئي، حمام سالن غذاخوري، کمک تحصيلي تهيه شده است، در صورتي که بيمار گردند، دارو پزشک در اختيار آنان گذاشته ميشود و کتب درسي را نيز با نصف قيمت دريافت ميکنند.
6 - چون تعدادي از محصلين اين مدرسه فارغ التحصيلان دبيرستانها هستند و قطعا با افکاري که بر آنها حاکم است مشکلاتي براي گردانندگان اين مدرسه پيش ميآيد و يک ناهماهنگي در مدرسه گاهي پديد ميآيد براي رفع اين مشکلات مباحث اخلاقي و ارشادي از طرف مسئولان به مورد اجرا گذارده ميشود تا ابهامات برطرف گردد و هماهنگي به وجود آيد.
7 - حوزه علميه امام رضا عليهالسلام به فارغ التحصيلان خود مدرک رسمي نميدهد، هيئت امناء مدرسه با در نظر گرفتن حسنها و ضعفها پس از مشورتهاي لازم با صاحبنظران تصميم گرفته است يک برگهاي که مبين کيفيت و کميت تحصيلي باشد به محصلين اعطاء کند و اين برگه هيچ گونه امتياز رسمي در تشکيلات دولتي ندارد.
مؤلف گويد:
کارگذاران آستان قدس از روز اول تحت تاثير محيط قرار گرفتند و اين موسسهي علمي را «دانشگاه علوم اسلامي رضوي» ناميدند مفهوم دانشگاه در جامعه ما يعني جائي که به محصلان مدرک ميدهند و فارغ التحصيل آن با ارائه مدرک خود به سازمان امور استخدامي کشور و يا هر موسسهي دولتي براي خود تقاضاي کار ميکند.
مدرک علمي امروز به منزله جواز کسب ميباشد که اصحاب حرف و صنايع و کسبه و بازرگانان از دولت و شهرداري ميگيرند، تا به کار و کسب مشغول گردند، محصلان هم در همه مقاطع تحصيلي دنبال مدرک هستند تا به وسيله آن زندگي کنند علم
[ صفحه 402]
در جامعهي ما هدف نيست بلکه وسيلهاي است براي رسيدن به زندگي و امرار معاش و رفاه و آسايش و کسب مقام و عنوان.
بعد از اين که ممجوعهي علمي و ديني آستان قدس ساخته شد و بر پيشاني آن عنوان «دانشگاه علوم اسلامي رضوي» با خط درشت نستعليق روي کاشيها نقش بست، و با تبليغات وسيعي که در جرائد و راديو تلويزيون انجام گرفت و خطباء در منابر و مجالس درباره آن سخن گفتند که آوازه آن به خارج از کشور هم رسيد.
نگارنده اين کتاب در آن زمان در هندوستان بود و در روزنامههاي ايران که به هندوستان آمده بود از جريان افتتاح اين مؤسسه بزرگ اطلاع پيدا کرد و مسلمانان و علاقمندان به جمهوري اسلامي ايران از اين موضوع خوشحال بودند که آستان قدس رضوي گام بزرگي برداشته است و با امکاناتي که دارد ميتواند قدمهاي مثبتي بردارد.
پس از افتتاح مؤسسه گروهي که همواره در فکر به دست آوردن مدرک هستند به اين مرکز مقدس روي آوردند، ولي به طوري که معلوم شد هنگامي که مدرک گرايان دريافتند که آستان قدس به آنان مدرک نميدهد برآشفتند، اما اگر از اول نام آن را حوزه علميه امام رضا و يا مدرسه مبارکه رضويه گذاشته بودند مدرک گرايان هرگز به آن جا نميآمدند.
نويسنده اين کتاب براي اين مؤسسهي عظيم ديني و علمي که در جهان اسلام بينظير و در بسياري از کشورهاي غير اسلامي هم مانند آن نيست عنوان مقدس «حوزه علميه امام رضا عليهالسلام» را مناسب ميداند و براي همين جهت در عنوان اين مقال همان را برگزيد.
|