|
در سال 1348 هنگامي که کتابخانه مرحوم وزيري رسما به آستان قدس تحويل
[ صفحه 456]
گرديد، مجلس بزرگي در يزد برگزار شد نيابت توليت وقت و مدير کل فرهنگي آستان قدس و گروهي از اهل علم و ادب در آن شرکت داشتند مرحوم دبيران که در آن موقع فرماندار يزد بودند اشعار ذيل را سرودند:
به يزد آي و در يزد مهر وفا بين
برون درون مردمي با صفا بين
همه حقپرستي همه حقشناسي
دل مردمش آينه حقنما بين
همه کار و کوشش همه هوش و دانش
همه فضل و تقوي وود و سخا بين
بيزداي و از همت مردم آن
به هر کوي و برزن اثرها به جا بين
به وارستگي مردمي همچو سلمان
زن و مرد و پير و جوان بيريا بين
به کان کتب بنگر و جامع شهر
در اين کان بسي گوهر پر بها بين
وزيري نهاده است بنيان آن را
خلوص وزيري به راه خدا بين
وزيري است وارسته فردي در اين شهر
دلش را زرنگ تعلق رها بين
به نام علي بن موسي الرضا کرد
چنين گوهري کان رضايش رضا بين
دبيران به تاريخ نظمي سروده است
که از طرفکي ثبت تاريخها بين
به يزداي تاريخ گنج گهر بين
«به ياد علي بن موسي الرضا بين»
مصراع آخر ماده تاريخ واگذاري کتابخانه وزيري به آستان قدس رضوي است که تاريخ سال 1389 قمري ميباشد.
مرحوم حاج سيد علي محمد وزيري در يکي از تقريرات خود که در مجلد اول فهرست مخطوطات کتابخانه وزيري آمده چنين ميگويد: دختر با عظمت پيغمبر اسلام حضرت فاطمه زهرا عليهماالسلام به قدري در حفظ و حراست آثار قلمي اهتمام داشت که گفتار پدرش را در جريدهاي ضبط نموده بود هنگامي که خبر مفقود شدنش را ازام ايمن شنيد، فرمود: «و يحک اطلبها فانها تعدل حسنا و حسينا» واي بر تو پيدا کن آن را زيرا با حسن و حسين برابر است.
پيشواي ششم شيعه کشاف الحقايق: جعفر بن محمد الصادق عليهماالسلام به يکي از شاگردان خود فرمود: اکتب و بث علمک في اخوانک فان مت فورث کتابک
[ صفحه 457]
فانه ياتي علي الناس زمان هرج لا يانسون فيه الا بکتبکم.
بنويس و علم خود را در ميان هم مذهبانت پخش کن و اگر مردي کتابهايت را به پسرانت ارث بده زمان هرج و مرجي برسد مردمان جز با کتابهاي خود آسوده خاطر نشوند. و نيز فرمود: «احتفظوا بکتبکم فانکم سوف تحتاجون اليها» کتابهاي خود را محافظت کنيد که در آينده بدان نيازمند شويد.
بدين سبب دانشمندان اسلامي حتي المقدور کوشش کردهاند کتابهائي از خود به يادگار گذارند و کتابخانههائي تاسيس نمودند، صاحب بن عباد کتابخانهاي تاسيس نمود که داراي /117000 کتاب بود، تاريخ نشان ميدهد که در بسياري از شهرهاي ايران در قرون بعد از هجرت کتابخانههائي تاسيس شده مانند ري، نيشابور، طوس، اصفهان و شيراز.
تا آن جا که در شهر قديمي و دور افتاده يزد هم در پرتو فروغ اسلام حدود هفتصد سال قبل به دست تواناي امير سيد رکن الدين مدرسه رکنيه تاسيس و آن را به کتابخانهاي که سه هزار جلد کتاب داشت مجهز ساخت و آثار آن هنوز هم در محل وقت ساعت باقي است.
اين بنده از دوران کودکي علاقهمند به علم و دانش بوده و در جواني عاشق کتاب شدم و متوجه حفظ آثار و مواريث ملي گشتم، به فکر افتادم کتابخانه عمومي تاسيس کنم ضمنا برخوردم که کتاب اگر چه اساسيترين ميراث نياکان ما است ابنيه و آثار يزد هم بايد حفظ شود. تقريرات مرحوم وزيري مفصل است. جويندگان ميتوانند به فهرست کتابخانه مجلد اول مراجعه کنند.
نگارنده گويد: کتابخانه وزيري در هنگام تحويل به آستانه مقدسه 3570 کتاب خطي و 20130 کتاب چاپي بوده و بعد از آن همواره نسخههاي آن فزوني يافته است، دانشمند محترم آقاي حاج محمد حسين شيرواني مدير مخزن کتاب خطي کتابخانه مرکزي دانشگاه تهران مخطوطات کتابخانه وزيري را در چند مجلد فهرست کردهاند که توسط انجمن آثار ملي چاپ شده است.
[ صفحه 458]
خداوند مرحوم سيد علي محمد وزيري را با اجداد طاهرين و عباد صالحين محشور گرداند که اين گنج گرانبها را از خود به يادگار گذاشت و به کارگذاران و کارمندان و مديران و کتابداران و خدت گذاران آن کتابخانه نيز توفيق عطا فرمايد.
|