يکي از آثار برجستهي امام رضا عليهالسلام «رساله ذهبيهي طبيه» نام دارد که مشتمل بر بعضي از دستورات طبي است؛ امام عليهالسلام آن را به خواهش مأمون نگاشت. فرازهايي از آن تعليمات بهداشتي چنين است:
- هنگام غذا خوردن بايد ابتدا از غذاي سبک و رقيق بخوريد و آنگاه از غذاهاي دير هضم؛
- شبها زود بخوابيد بلکه بهتر است دو ساعت پس از صرف شام به بستر برويد؛
- دندانها را زياد مسواک نماييد؛ تا لثه چرک نگيرد و براي سفيدي دندان از نمک استفاده کنيد؛
- خوردن انار موجب تقويت خون و بدن است؛
- با معدهي پربه حمام نرويد؛ زيرا موجب مرض قلبي خواهد بود؛
- آب سرد، بعد از غذاي گرم نخوريد؛ زيرا موجب ضعف بدن ميشود؛
[ صفحه 38]
- با آبي که در آفتاب گرم شده باشد خود را مشوئيد؛ زيرا مبتلا به مرض ميشويد؛
- ادرار خود را نگاه نداريد، تا مبتلا به سنگ مثانه نشويد؛
- روي غذا آب ننوشيد؛ تا معده فاسد نگردد؛
- عسل را با زنجبيل بخوريد؛ تا حافظه قوي گردد؛
- در تابستان در آفتاب ننشينيد؛ زيرا مبتلا به زکام خواهيد شد؛
- مبتلايان به سردرد در تابستان ماهي تازه بخورند نافع است؛
- شخص مسافر لازم است در حين مسافرت آب غوره و سرکه و زيتون خام بخورد؛
- نوشيدن برف آب شده و تگرگ براي بدن ضرر دارد؛
- خوردن شير و ماست در هر هفته موجب تعديل حرارت بدن ميشود و جسم را از آسيب بادهاي وزنده حفظ ميکند؛
- در فصل بهار، گوشتهاي لطيف و تخممرغ نيم پخته بخوريد و از خوردن پياز و ترشي پرهيز کنيد؛
- در فصل تابستان از سبزيجات و ميوههاي تازه و گوشت گوسفند و ماهي تازهي بينمک و گوشت مرغ تيهو و دراج و شير بيشتر استفاده کنيد؛
- در اوائل پاييز خيار و خربزه بخوريد و در اواخر آن از کرفس و نعناع و تره پرهيز کنيد؛
- در فصل زمستان هر بامداد استحمام کنيد و ماهي تازه و شير بخوريد و ورزش بسيار کنيد؛
[ صفحه 39]
|